Novo istraživanje pravi put za neinvazivni skrining rest koji se ne mora raditi u klinici.
Snimanje mreže vena i arterija u mrežnjači uz pomoć umjetne inteligencije može precizno predvidjeti kardiovaskularnu bolest i smrt, bez potrebe za testovima krvi ili mjerenja tlaka, otkrivaju istraživači. Prema novim podacima, ovo otkriće može napraviti put za veoma efiksne, neinvazivne skrining testove za osobe sa srednje do visokim rizikom cirkulatornih bolesti koji se ne moraju obavljati u klinikama. Cirkulatorne bolesti, uključujući kardiovaskularne bolesti, koronarne bolesti, zatajenje srca i moždani udar, među vodećim su uzrocima bolesti i smrti širom svijeta, a samo u Ujedinjenom Kraljevstvu uzroci su za 1 u 4 smrti. Iako postoji nekoliko okvira rizika, oni nisu uvijek u mogućnosti precizno identificirati one koji će se razviti ili umrijeti od bolesti cirkulacije, kažu istraživači. Prethodna istraživanja ukazuju na to da je širina sitnih vena i arterija mrežnjače – dio oka koji prima i organizuje vizualnu informaciju – može pružiti precizni rani indikator cirkulatorne bolesti. Ipak, nije jasno da li se ova otkrića mogu odnositi konzistentno i jednako na muškarce i žene.
Iz tog su razloga istraživači razvili potpuno automatizirani algoritam umjetne inteligencije (Kvantitativna analiza topologije i veličine krvnih žila retine, eng. QUantitative Analysis of Retinal vessels Topology and siZe ili skraćeno QUARTZ) da bi razvili model za procjenu potencijalne slike retinalne vaskulature radi razvoja modela predviđanja za moždani udar, srčani udar i smrt od bolesti cirkulacije. Kasnije su izjavili kako su primijenili ove modele na retinalne slike 7411 učesnika, starosti od 48 do 92 godine, u studiji European Prospective Investigation in Cancer (EPIC)-Norfolk. Performanse QUARTZ-a su upoređene sa široko korištenim okvirom Framingham Risk Scores, kako odvojeno tako i zajedno. Praćeno je zdavlje svih učesnika u prosjeku od 7 do 9 godina, u toku kojeg vremena je bilo 327 smrti zbog cirkulatorne bolesti kod 64.144 pacijenta s prosječnom dobi od 56. Kod muškaraca, arteriolarna i venularna širina, tortuoznost i varijacija širine pojavile su se kao važni prediktori smrti od bolesti cirkulacije. Kod žena, arteriolarno i venularno područje i širina i venularna tortuoznost i varijacija širine doprinijele su predviđanju rizika. Prediktivni utjecaj vaskulature retine na smrt od bolesti cirkulacije bio je u interakciji s pušenjem, lijekovima za liječenje visokog krvnog tlaka i prethodnim srčanim udarom.
Sve u svemu, ovi prediktivni modeli, zasnovani na dobi, pušenju, medicinskoj historiji i vaskulaturi mrežnjače, obuhvatili su između polovine i dvije trećine smrtnih slučajeva od bolesti cirkulacije kod onih koji su najugroženiji. Modeli vaskulature retine su uhvatili oko 5% više slučajeva moždanog udara kod muškaraca i 8% više slučajeva kod žena. Dodavanje retinalne vaskulature framinghamskim ocjenama rizika utjecalo je na samo marginalne promjene u predviđanju moždanog ili srčanog udara. Ali jednostavnija neinvazivna ocjena rizika zasnovana na dobi, spolu, pušenju, medicinskoj historiji i vaskulaturi mrežnjače izvedena je kao i framinghamska ocjena rizika, i bez potrebe za krvnim testovima ili mjerenjem krvnog pritiska, kažu istraživači. Ovakvo korištenje retinalnog skrininga bi po svoj prilici zahtijevalo značajno povećanje broja oftalmologa ili na neki drugi način obučenih procjenitelja, oni predlažu, a koja bi specijalnost
