Šta je visoka dioptrija kao indikacija za carski rez?

Piše: Prim. Nabil Al Hassan, dr. med. Specijalista oftalmologije

Prim. Nabil Al Hassan, dr. med., specijalista oftalmologije. Član je Udruženja oftalmologa BiH i Udruženja oftalmologa Sirije, te član je Ljekarske komore Kantona Sarajevo i Ljekarske komore Sirije. Dugogodišnje radno iskustvo je stekao u Kliničkom centru Univerziteta u Sarajevu. Pored toga, radio je kao konsultant u Muhayil General Hospital, Muhayil, Kraljevina Saudijska Arabija, zatim u General Hospital King Fahad, Al Baha, Kraljevina Saudijska Arabija, te Asser General Hospital, Sarat Abidah, Kraljevina Saudijska Arabija. Učestvovao je na brojnim edukacijama, konferencijama i kongresima u Austriji, Njemačkoj, Sloveniji, Turskoj, Pakistanu, Egiptu, Saudijskoj Arabiji, te u zemljama regije. Obrazovanje i stručno usavršavanje: Primarijus (2013); Specijalizacija: Klinički centar Univerziteta u Sarajevu (1995); Medicinski fakultet: Medicinski fakultet Univerziteta u Sarajevu (1990)…”

Visoka dioptrija, bilo u obliku kratkovidnosti (miopije) ili dalekovidnosti (hiperopije), može značajno uticati na zdravlje očiju, a kod trudnica s izraženom miopijom, postoji povećan rizik od komplikacija tokom porođaja. Ovaj tekst, autora prim. dr. Nabila Al Hassana, razmatra oftalmološke aspekte trudnoće i porođaja kod trudnica sa visokim stepenom miopije, s posebnim naglaskom na rizik od oštećenja mrežnice, kao i potrebe za planiranim carskim rezom.

Visoka dioptrija označava ozbiljan oblik refrakcijske greške oka, koja može biti kratkovidnost (miopija) ili dalekovidnost (hiperopija). Kod trudnica s visokim stepenom miopije, povećava se rizik od komplikacija tokom porođaja, zbog mogućnosti oštećenja mrežnice, posebno u slučaju napora koji prate vaginalni porođaj.

Iako visoka dioptrija sama po sebi nije direktna indikacija za carski rez, kod trudnica s izraženom miopijom može doći do potrebe za planiranim carskim rezom, kako bi se izbjegli napori tokom porođaja koji bi mogli uzrokovati naprezanje mrežnice i dovesti do opasnih komplikacija, poput ablacije mrežnice.

Ko su kandidati za carski rez zbog visoke dioptrije?

Kandidati za carski rez zbog visoke dioptrije su trudnice koje imaju:

• Kratkovidnost veću od -6 dioptrija.
• Dokazane degenerativne promjene na mrežnici.
• Historiju ablacije ili rupture mrežnice.
• Očne bolesti koje povećavaju rizik od komplikacija tokom porođaja, kao što su retinalni problemi koji mogu biti pogoršani tokom napora pri porođaju.

Oftalmološka priprema za carski rez

Oftalmološki aspekti pripreme za carski rez uključuju sljedeće korake:

• Oftalmološki pregled: Trudnice s visokom dioptrijom trebaju detaljan oftalmološki pregled kako bi se procijenio status mrežnice, te postojanje ili rizik od degenerativnih promjena. Pregled može uključivati dijagnostičke metode poput funduskopije, OCT-a (optička koherentna tomografija) ili angiografije mrežnice.
• Ocjena rizika od ablacije mrežnice: Ako se kod trudnice utvrde abnormalnosti na mrežnici, poput degeneracije ili ožiljaka, može se preporučiti planirani carski rez kako bi se izbjegao rizik od rupture mrežnice koja može nastati tokom porođajnih napora.
• Savjetovanje sa oftalmologom: Oftalmolog savjetuje ljekarski tim o preporučenoj strategiji, uzimajući u obzir ozbiljnost refrakcije i stanje mrežnice, te pruža smjernice o tome kako minimizirati rizik od komplikacija tokom porođaja.

Izvođenje carskog reza s obzirom na oftalmološke aspekte

Izvođenje carskog reza kod trudnica s visokom dioptrijom zahtijeva dodatnu pažnju, s naglaskom na oftalmološke faktore.

• Smanjenje napora: Tokom operacije važno je izbjegavati bilo kakav napor ili naprezanje koje bi moglo povećati intraokularni pritisak i dovesti do povrede mrežnice. To znači da se ljekari moraju pobrinuti da porodnica bude pod adekvatnom anestezijom, kako bi se izbjegli neželjeni fizički napori.
• Saradnja oftalmologa i hirurga: Važno je da tim hirurga i oftalmologa usko sarađuju u donošenju odluke o najboljoj strategiji za porođaj, uzimajući u obzir sve rizike za mrežnicu.

Rizici vezani za visoku dioptriju i porođaj

Kao i svaki medicinski zahvat, porođaj kod trudnica s visokom dioptrijom nosi određene rizike, posebno u smislu oftalmoloških komplikacija:

• Ablacija mrežnice: Povećani rizik od odvajanja mrežnice uslijed napora tokom vaginalnog porođaja.
• Povećanje intraokularnog pritiska: Tokom porođaja može doći do povećanja intraokularnog pritiska, što može pogoršati stanje oka i izazvati oštećenja.
• Krvarenje u oku: U ekstremnim slučajevima, može doći do krvarenja u oku, posebno ako postoje degenerativne promjene na mrežnici.

Oporavak i oftalmološka kontrola

Nakon carskog reza, važno je provesti periodični oftalmološki nadzor kako bi se osigurala stabilnost stanja mrežnice i zdravlje oka.

• Postporođajna kontrola vida: Trudnica treba imati oftalmološki pregled u postporođajnom periodu kako bi se osiguralo da nema promjena ili oštećenja mrežnice.
• Održavanje stabilnosti vida: U slučaju da se pojave problemi, kao što je pogoršanje vida ili simptomi koji ukazuju na retinalne probleme, potrebno je pravovremeno reagirati i uputiti trudnicu na daljnje oftalmološke tretmane.